سیدرضا علیزاده

سیدرضا علیزاده یکی از سرشناس ترین روشن فکران و معارف پروران تاجیک است. او در سال 1887م در ناحیۀ باغ شمال سمرقند در خانواده ای هنرمند به دنیا آمد، در همین شهر کسب علم کرد، زبان های گوناگون (حدود هفت زبان) را آموخت و با مطبوعات ایران و آذربایجان و دیگر ممالک شرق آشنایی پیدا کرد. علیزاده از روزهای نخست تأسیس نشریه های معارف پرور تاجیک، سمرقند و آیینه، به عنوان مسئول بخش تاجیکی ایفای وظیفه می کرد و درد فارسی زبانان آسیای میانه را به روی صفحه می آورد. او بیشتر به مسائل مکتب فارسی زبانان توجه نشان می داد و در این نشریه ها مشکلات این مکتب ها را بررسی می کرد. تأسیس دولت شورایی که به برابری حقوق همه ملت ها و تأسیس مکتب، مطبعه و مطبوعات به زبان ملی تأکید می کرد، توجه علیزاده را بیشتر به خود معطوف داشت؛ تا اینکه در سال 1919م به نشر نخستین هفته نامه تاجیکی، شعله انقلاب، مبادرت کرد. هدف اصلی این روزنامه نگار عدالت پرور هدایت هم ملتان به آموختن علم و معارف زمان و اصلاح هرچه سریع تر کمبود و نارسایی های حیات اجتماعی بود. بیشتر مقاله هایی که وی به نگارش درآورده، در راستای تحقق این اهداف است. او همچنین به عنوان دبیرمسئول در طبع و نشر نخستین روزنامه عاموی تاجیکی به نام آواز تاجیک (1924) و در تأسیس نشریات دولتی تاجیکستان (1925) فعالانه شرکت داشته است. علیزاده مؤلف کتاب نخستین (الفبای تاجیکی دوره شوروی) و صرف و نحو تاجیکی نیز است.